1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
موسیقی

نسل چهارم عودنوازان ایرانی در کنسرت‌های "چند شب"

۱۳۹۶ دی ۳, یکشنبه

چهارمین دوره از مجموعه کنسرت‌های "چند شب" که این بار به ساز عود پرداخته بود، در تهران برگزار شد. این مجموعه کنسرت‌ها به همت موسسه فرهنگی - هنری نغمه حصار در سه شب در تالار رودکی برگزار شد.

https://p.dw.com/p/2pu6K

دور چهارم پروژه موسیقایی "چند شب" در آخرین روزهای آذر ۱۳۹۶ با حضور تعدادی از نوازندگان ساز عود در تالار رودکی تهران برگزار شد.

در شب نخستین این مجموعه کنسرت‌ها سیاوش روشن، نوشین پاسدار، محمدرضا ابراهیمی به نوازندگی این ساز قدیمی شرقی پرداختند. نیما داودی، یاسمین شاه حسینی، علی پژوهشگر و مجید ناظم پور نوازنده‌های شب دوم این مجموعه کنسرت‌ها بودند و در نهایت در شب سوم سعید نایب محمدی، نگار بوبان و بابک غسالی قطعاتی نواختند.

مجموعه كنسرت‌های "چند شب" از ابتدای سال ۱۳۹۶ آغاز به کار کرده است. قرار است مجموعه کنسرت‌های "چند شب" در اسفندماه سال جاری نیز برگزار شود و به یک ساز ایرانی دیگر بپرازد. پیش از این، مجموعه کنسرت‌های "چند شب"‌ به ساز‌ تار، کمانچه و گیتار هم پرداخته است.

نسل چهارم نوازندگان در کنسرت‌های "چند شب"

افشین معصومی، مدیر موسسه فرهنگی - هنری نغمه حصار در گفت‌وگو با دویچه‌وله هدف این موسسه از برگزاری چنین برنامه‌هایی را توجه خاص به تک‌نوازی می‌داند و معیار انتخاب نوازندگان را دو نکته بیان می‌کند: «انتخاب نوازندگان از سوی شورایی که در موسسه فرهنگی - هنری نغمه حصار مشغول به کار است، انجام می‌گیرد. نکته بسیار مهم در انتخاب هر هنرمندی که در این مجموعه کنسرت‌ها به اجرا می‌پردازد این است که حتما این افراد "تک‌نواز" باشند و نه صرفا نوازنده و اصل دومی که به آن توجه داریم، این است که این افراد حتما از نسل چهارم نوازندگان باشند.»

افشین معصومی، مدیر موسسه فرهنگی - هنری نغمه حصار
افشین معصومی، مدیر موسسه فرهنگی - هنری نغمه حصارعکس: Mehr

نسل چهارم نوازندگان به هنرمندانی اطلاق می‌شود که آموزش دیده نسل سوم هنرمندانی هم‌چون محمدرضا لطفی، حسین علیزده، پرویز مشکاتیان، منصور نریمان و ... هستند.

نوای عود پس از دوران صفویه کمتر شنیده شد

نگار بوبان، از نوازندگان مطرح ساز عود یکی از هنرمندانی بود که در مجموعه کنسرت‌های "چند شب عود" حضور داشت و به اجرای قطعاتی پرداخت.

نگار بوبان پرداختن به ساز عود در مجموعه کنسرت‌های "چند شب" را رخدادی فرخنده و مهم می‌داند و در گفت‌وگو با دویچه وله می‌گوید، از آنجا که فرهنگ "تک‌نوازی" در موسیقی ایرانی دارای قدمتی طولانی است و متاسفانه در سال‌‌های اخیر با بی‌‌توجهی روبه‌رو شده، برگزاری چنین شب‌هایی برای توجه به این مقوله را در عرصه موسیقی بسیار مهم می‌داند.

نگار بوبان می‌افزاید که متاسفانه پس از دوران صفویه، به ساز عود در موسیقی ایرانی کمتر توجه شد اما از حدود ۵۰ سال پیش نوای این ساز مجددا به موسیقی ایرانی بازگشت. 

نگار بوبان، از نوازندگان مطرح ساز عود
نگار بوبان، از نوازندگان مطرح ساز عودعکس: Mohamaddreza Beheshtian

بوبان، از نوازندگان ساز عود که در یکی از اجراهای "چند شب عود" حضور داشت، یکی از ویژگی‌های مثبت برگزاری چنین کنسرت‌هایی را حضور مخاطبان خاص و متمرکز بر موسیقی ایرانی و شنوندگان جدی این سبک موسیقی می‌داند. صحبت‌های نگار بوبان در این‌باره را در فایل صوتی بالای صفحه بشنوید.

پرهیز از موسیقی عامه‌پسند

بسیاری از هنرمندان نامدار موسیقی ایران نسبت به ابتذال در موسیقی ایرانی هشدار داده ‌و می‌گویند، سلیقه شنیداری مردم در نبود آثار رسمی و فاخر تغییر کرده است. بسیاری از مخاطبان دیگر برای "شنیدن" موسیقی به کنسرت‌ها نمی‌روند بلکه تنها این برنامه‌ها را "تماشا" می‌کنند.

افشین معصومی، مدیر موسسه فرهنگی - هنری نغمه حصار یکی دیگر از دلایل برگزاری چنین برنامه‌هایی را توجه خاص به موسیقی ایرانی و پرهیز از موسیقی عامه پسند می‌داند.

او با بیان اینکه موسیقی ایرانی بسیار ساز محور است، می‌گوید: «آواز و کلام هم بخش مهمی از موسیقی ایرانی است. در سال‌های اخیر کارهایی ساخته شد که به کل ذائقه موسیقایی مردم را تغییر داد. حالا افراد نامی این حوزه هم تنها به این فکر می‌کنند که کاری را تولید کنند که پاپیولار باشد و تاسف برانگیز است که افراد کمی به صورت اصولی به تولید موسیقی می‌پردازند.»

موسیقی ِ خوب شنیدن و خوب، موسیقی شنیدن

نگار بوبان هم معتقد است، سلسله‌ای از اتفاقات در ایران دست به دست یکدیگر دادند و مخاطبان را از موسیقی ِ خوب شنیدن و خوب، موسیقی شنیدن محروم کرد‌ه‌‌اند. به اعتقاد این نوازنده عود، رسانه‌ها هم یکی از ارکان مهمی هستند که در سال‌های اخیر تغذیه شنیداری نامناسبی را برای مخاطبان فراهم کردند. 

مجموعه کنسرت‌های "چند شب" در ۱۲ دوره طراحی شده است که تاکنون چهار دوره از آن برگزار شده است. منتخبی از نوازندگانی که در این مجموعه کنسرت‌ها به تک‌نوازی می‌پردازند، قرار است در شهرستان‌ها نیز به روی صحنه بروند.

میترا خلعتبری روزنامه‌نگار حوزه هنر و موسیقی