عکس‌ها و ویدیوهای اعتراض در بازار تهران با کیفیت بالا در شبکه‌های اجتماعتی می‌چرخند. اخبار دیگری حاکی است که بازاریان در چند شهر دیگر مانند مشهد، کرج، قشم، بندرعباس و شهریار نیز دست به اعتصاب و تظاهرات زده‌اند. یکی از فعال‌ترین رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی پیرامون تظاهرات بازار و گسترش آن خبرگزاری‌های نزدیک به سپاه و جناح تندرو مانند تسنیم و فارس هستند.
برخی تحلیلگران نسبت به بسته شدن بازار و پیوستن بازاریان به موج نارضایتی‌از سیاست‌های دولت این سوال را طرح می‌کنند که «کلید این اعتراض‌ها از کجا زده شده است؟»
تردیدی که با شروع اعتراض‌ها در دیماه گذشته نیز وجود داشت. چرا که حرکت از مشهد شروع شد و بر اساس برخی شواهد احتمالا آغاز آن در دست مخالفان سرسخت دولت مانند علم‌الهدی و رئیسی بود.
اعتراضات دیماه به سرعت فراگیر شدند و اگر هم جناح تندرو آنها را کلید زده بود، خود این جناح اولین آماج شعارهای ناراضیان قرار گرفت. بخش عمده اپوزیسیون در داخل و خارج و نیز برخی مسئولان دولتی نیز گفتند که بستر اعتراضات نارضایتی شدید مردم از سیاست و اقتصاد چهار دهه اخیر جمهوری اسلامی است.
این بار قضیه از چه قرار است؟ بسته شدن بازار چه معنایی دارد؟ آیا کشیده‌شدن اعتراضات به خیابان و طرح شعارهایی که کل حکومت را نشانه رفته است، شباهت‌هایی با ناآرامی‌های دیماه و عمومی‌شدن اعتراضات ندارد؟ آیا هسته اصلی قدرت ترجیح می‌دهد بدون دولت روحانی و تیم اقتصادی او از بحران اقتصادی و اجتماعی عبور کند؟ کارشناسان معتقدند در شرایط فعلی این کار هزینه سنگینی برای نظام خواهد داشت.
آیا هدف تسلیم شدن هرچه بیشتر روحانی به سیاست‌های جناح مقابل است؟ ولی مگر دولت روحانی بویژه در دور دوم یک دولت بی یال و دم نشده است؟
بسیاری از مسئولان دولتی، از مشاوران حسن روحانی گرفته تا وزرای او مانند محمدجواد ظریف هشدار می‌دهند که وضع بسیار خطرناک است. کارشناسان اقتصادی و دانشگاهیان بیش از هرزمان نگران آینده‌اند. برخی اصلاح‌طلبان می‌گویند «راه چاره ابر چالش اقتصادی این است که تمام حاکمیت دست به انتخابی سخت و دردناک بزنند که انجام نخواهد شد.»
چهره‌هایی مانند فائزه هاشمی معتقدند «اگر راه حل‌هایی پیدا نشود، کشور می‌تواند به‌سمت فروپاشی برود.» او در گفت‌وگو با فاینشال تایمز گفته است: «بحران در همه جنبه‌ها به اوج رسیده و نظام وانمود می‌کند همه چیز عادی است.حس می‌شود روحانی مسائل کشوررا رهاکرده است.»
مرتضی کاظمیان، تحلیلگر سیاسی در گفت‌وگو با دویچه‌وله به برخی نشانه‌ها اشاره می‌کند که به عقیده او می‌توانند حاکی از آن باشند که اعتراض بازار شاید از سوی تندروها کلید خورده باشد. از جمله سخنان احمد کریمی، دبیرکل جامعه انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار که گفته است « چهل سال بود این نوع حرکت را که بازار را ببندند، نداشتیم اما امروز این اتفاق افتاد و به نظرمان می‌رسد که دلیل آن فقط و فقط سوء مدیریت در درون کشور است.»
با این همه مرتضی کاظمیان معتقد است حتی اگر بخشی از درون نظام رویای سقوط دولت روحانی را در سر بپروراند، هسته اصلی قدرت چاره‌ای جز حفظ روحانی ندارد و تنها هدفش وادار کردن دولت به عقب‌نشینی و ایجاد برخی تغییرات به نفع تندروهاست.
اما عقب‌نشینی بیشتر روحانی تا کجا و به چه معناست؟ هسته اصلی قدرت بدون تن دادن به سیاست تعاملی روحانی چه امکانی برای بقای خود دارد؟ اگر اعتراض‌ها چارچوب‌های محافظه‌کارانه را بشکنند و بیش از پیش کل حکومت را نشانه روند چه پیامدهایی خواهند داشت؟ گفت‌وگو با مرتضی کاظمیان را بشنوید.