علی شمخانی: نیروهای نظامی خارجی باید از عراق خارج شوند
۱۳۹۹ اسفند ۹, شنبه
وزیر خارجه عراق صبح شنبه ۹ اسفند و یک روز پس از حمله هوایی آمریکا به مواضع شبه‌نظامیان نزدیک به ایران در مرز سوریه، به تهران رفت. فواد حسین با جواد ظریف، همتای ایرانی و علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ملاقات کرد.
در حمله جنگنده‌های آمریکایی به مراکز مورد استفاده کتائب حزب‌الله و کتائب سیدالشهدا در شرق سوریه و در نزدیکی ابوکمال، ۲۲ نفر کشته شدند. این گروه‌ها، زیرشاخه‌های حشدالشعبی (بسیج مردمی عراق) هستند که در سال ۲۰۱۴ برای مبارزه با داعش سازماندهی شدند و جمهوری اسلامی در آنها نفوذ گسترده دارد.
شمخانی در این دیدار اقدام آمریکا در "حمله وحشیانه به نیروهای ضد تروریستی مقاومت" را آغاز دور جدیدی از "تروریسم سازمان یافته" توصیف کرد. او همکاری و همفکری کشورهای منطقه برای کاهش تنش و بحران را ضروری خواند و گفت: «آرامش و امنیت امروز عراق حاصل اقتدار مرجعیت، تدبیر دولتمردان و مجاهدت حماسی نیروهای مسلح و گروه‌های مقاومت مردمی است و باید از آن حراست شود.»
دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران افزوده که تاخیر در اجرای قانون مصوب مجلس این کشور مبنی بر خروج نیروهای نظامی خارجی از عراق موجب افزایش تنش و تصاعد بحران در منطقه می‌شود.
اولین هشدارعملی بایدن به ایران
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، بمباران مواضع شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در سوریه را "پیامی هشدارآمیز به جمهوری اسلامی" عنوان کرده است؛ پیامی در این راستا که مراقب هزینه اقداماتش باشد.
شمخانی در ملاقات با وزیر خارجه عراق، ضمن تقدیر از گروه‌های مسلح مردمی آنها را "نیروی مقاومت در برابر داعش" خواند. خبرگزاری مهر به نقل از شمخانی نوشت: «اقدامات اخیر آمریکا برای تقویت و توسعه فعالیت‌های تروریستی داعش در منطقه است... ایران و دیگر کشورهای ضد تروریسم اجازه نخواهند داد تروریسم تکفیری وابسته بار دیگر در منطقه احیا شود.»
پنتاگون عملیات یاد شده را واکنشی به حملات راکتی به تاسیسات و مراکز نیروهای امریکایی مستقر در عراق دانسته بود. در حمله موشکی به فرودگاه اربیل که چندی پیش صورت گرفت، یک شهروند خارجی کشته و پنج غیرنظامی و یک سرباز آمریکایی زخمی شدند. مسئولیت این حمله را گروهی با نام "اولیاء الدم" برعهده گرفت که یک گروه تازه تاسیس و نزدیک به نیروی قدس سپاه شناخته می‌شود.
اواخر فوریه نیز پایگاه نظامی بلد که محل استقرار سربازان و پیمانکاران آمریکایی است، برای چندمین مرتبه هدف حمله سه راکت از نوع کاتیوشا قرار گرفت. ایران هرگونه هرگونه دخالت و مشارکت در این حملات را رد کرده است.
با وجود تکذیب‌های تهران، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا جمهوری اسلامی را مسئول اصلی حمله‌های اخیر معرفی کرد و گفت ایالات متحده اجازه بی‌ثبات کردن و افزایش تنش در منطقه را به تهران نخواهد داد.
مایک پمپئو، وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز ابراز امیدواری کرده که بمباران مواضع شبه‌نظامیان عراقی در مرز سوریه، تاثیر بازدارنده داشته باشد: «باید مطمئن شویم که جلوی ایرانی‌ها را در همه جا می‌گیریم. ضعف و مماشات در برابر آنها فقط با اقدامات تروریستی بیشتر همراه خواهد بود.»
دو سفر طی یک ماه
سفر روز شنبه وزیر خارجه عراق به تهران، دومین دیدار او ظرف یک ماه از ایران است. به نوشته رسانه‌های داخلی ایران، او در ملاقات با شمخانی، گزارشی از تحولات سیاسی و امنیتی کشورش را ارائه داده و اولویت اصلی را برقراری امنیت خوانده است.
فواد حسین همچنین وعده داد که بدهی‌های معوقه بغداد به تهران، طبق مدل مورد توافق دو کشور، به زودی پرداخت شوند. جزییات این توافق و الگوی پرداخت پول مشخص نیست. وزیر خارجه عراق با محمدجواد ظریف نیز دیدار کرد اما محتوای گفت‌وگوی این دو مقام هم اعلام نشد.
در حال حاضر شش میلیارد دلار پول ایران، به دلیل تحریم‌های مالی و بانکی در عراق مسدود شده‌اند.
عراق از ایران گاز طبیعی و برق وارد می‌کند. در ماه ژوییه ۲۰۱۹، عراق یک ساز و کار مالی ویژه برای تداوم خرید برق و گاز از ایران راه‌اندازی کرد که ادامه داد و ستد با تهران را با وجود تحریم‌های آمریکا را ممکن می‌ساخت. با این شیوه، عراق هزینه واردات گاز و برق از ایران را به دینار به حسابی در بانک تجارت این کشور می‌ریزد اما ایران حق برداشت از آن را ندارد و تنها می‌تواند از موجودی مربوطه برای خرید دارو و مواد خوراکی استفاده کند.
دو ماه قبل وزیر نیرو پس از دیدار با مقامات عراقی گفته بود برای برداشت از منابع مالی ایران در عراق به منظور پرداخت هزینه خرید واکسن کرونا از اروپا موافقت شده است.